Nota Perniagaan Tingkatan 4 Bab 1: Tujuan Perniagaan Dan Pemilikan Perniagaan
RINGKASAN
Ringkasan (Nota Perniagaan Tingkatan 4 Bab 1: Tujuan Perniagaan Dan Pemilikan Perniagaan)
Bab ini memperkenalkan konsep asas, tujuan, dan pelbagai bentuk pemilikan perniagaan di Malaysia. Perniagaan didefinisikan sebagai aktiviti urus niaga jual beli barang atau perkhidmatan untuk memenuhi keperluan dan kehendak pengguna dengan matlamat memperoleh keuntungan.
Konsep Asas Perniagaan: Terdapat enam komponen utama yang menjadi asas kepada proses urus niaga:
1. Barang dan Perkhidmatan: Barang adalah produk fizikal, manakala perkhidmatan adalah aktiviti yang memberi faedah.
2. Memuaskan Keperluan dan Kehendak Pengguna: Keperluan adalah asas untuk hidup, manakala kehendak adalah untuk keselesaan.
3. Pertukaran Nilai: Urus niaga yang melibatkan pembeli memberi sesuatu yang bernilai (wang) kepada penjual.
4. Keuntungan Perniagaan: Lebihan hasil jualan setelah ditolak semua kos.
5. Penjual dan Pembeli: Pihak yang menawarkan dan pihak yang memerlukan barang atau perkhidmatan.
6. Kontrak Perniagaan: Perjanjian sah yang dimeterai antara dua pihak atau lebih.
Tujuan Perniagaan: Perniagaan dibahagikan kepada dua tujuan utama:
• Organisasi Bermotifkan Untung (OBU): Objektif utamanya adalah untuk mendapatkan keuntungan melalui pengeluaran dan penjualan barang serta perkhidmatan. Keuntungan ini penting untuk mengukur prestasi, mengembangkan perniagaan, dan menjalankan tanggungjawab sosial.
• Organisasi Bukan Bermotifkan Untung (OBBU): Bertujuan memenuhi keperluan awam dan membantu golongan kurang berkemampuan. Kaedah perniagaannya termasuk menyediakan perkhidmatan secara percuma, pada harga kos, atau di bawah harga kos (bersubsidi).
Bentuk Pemilikan Perniagaan: Terdapat empat bentuk utama:
1. Milikan Tunggal: Dimiliki dan dikawal oleh seorang individu. Mudah ditubuhkan tetapi menanggung liabiliti tidak terhad.
2. Perkongsian: Kerjasama antara 2 hingga 20 individu (atau sehingga 50 untuk profesion). Terdapat jenis rakan kongsi yang berbeza liabilitinya.
3. Syarikat Berhad: Entiti sah yang terdiri daripada Syarikat Sendirian Berhad (Sdn. Bhd.) dan Syarikat Awam Berhad. Pemegang saham menanggung liabiliti terhad.
4. Koperasi: Dimiliki dan diuruskan secara demokratik oleh anggota untuk menjaga kepentingan bersama.
Bentuk Perniagaan Lain:
• Francais: Hubungan perniagaan di mana francaisi membeli hak untuk menggunakan jenama, sistem, dan operasi francaisor.
• Usaha Sama: Perkongsian strategik antara dua atau lebih syarikat untuk membentuk entiti perniagaan baharu bagi projek tertentu.
Klasifikasi dan Skala Perniagaan:
• Saiz: Perniagaan diklasifikasikan sebagai kecil, sederhana, atau besar berdasarkan jumlah jualan tahunan dan bilangan pekerja tetap.
• Sektor: Terbahagi kepada Sektor Utama (ekstraksi sumber alam), Sektor Kedua (pemprosesan dan pembuatan), dan Sektor Ketiga (perkhidmatan).
• Skala: Merujuk kepada pasaran perniagaan, sama ada Domestik (tempatan, negeri, kebangsaan) atau Antarabangsa (zon, global).
Perkembangan sektor perniagaan di Malaysia telah beralih daripada pergantungan pada Sektor Utama (selepas merdeka) kepada Sektor Kedua (era 1990-an) dan kini semakin menumpukan pada Sektor Ketiga selaras dengan matlamat menjadi negara maju.
GLOSARI
| Istilah | Definisi |
| Barang | Sesuatu yang mempunyai bentuk fizikal; objek yang dapat dilihat serta disentuh. |
| Birokrasi | Peraturan dan polisi yang perlu dipatuhi dalam sesebuah organisasi besar yang kadangkala melambatkan proses. |
| Ekonomi Bidangan | Penjimatan kos seunit pengeluaran yang berlaku apabila perniagaan dijalankan secara besar-besaran, membolehkan harga jualan yang lebih murah. |
| Entiti | Sesuatu yang diwujudkan atas tujuan tertentu; dalam konteks perniagaan, ia merujuk kepada perniagaan sebagai satu unit yang berasingan daripada pemiliknya. |
| Francais | Hubungan antara dua pihak (francaisor dan francaisi) melalui perjanjian urus niaga di mana francaisi diberi hak untuk menggunakan jenama dan sistem perniagaan francaisor. |
| Francaisi | Syarikat atau individu yang membeli hak kebenaran untuk menggunakan jenama dan sistem perniagaan daripada francaisor. |
| Francaisor | Syarikat induk yang memiliki hak asal atas jenama produk dan menyediakan sistem perniagaan kepada francaisi. |
| Kehendak | Keinginan manusia untuk hidup dengan lebih selesa; tidak terhad dan berbeza antara individu. |
| Keperluan | Sesuatu yang diperlukan oleh manusia untuk meneruskan kehidupan; terhad dan sama bagi semua individu. |
| Kontrak Perniagaan | Perjanjian yang dimeterai oleh dua atau lebih individu yang terikat secara sah, dikuatkuasakan melalui Akta Kontrak 1950. |
| Koperasi | Organisasi perniagaan yang ditubuhkan secara sukarela dan dimiliki bersama oleh anggota untuk melindungi kepentingan ekonomi mereka. |
| Liabiliti Terhad | Tanggungan hutang perniagaan yang terhad kepada jumlah modal yang dilaburkan sahaja dan tidak melibatkan harta peribadi pemilik. |
| Liabiliti Tidak Terhad | Tanggungan hutang perniagaan yang melibatkan harta peribadi pemilik untuk dijelaskan jika perniagaan muflis. |
| Milikan Tunggal | Sejenis aktiviti perniagaan yang dimiliki dan dikawal sepenuhnya oleh seorang individu sahaja. |
| Organisasi Bermotifkan Untung (OBU) | Organisasi yang terlibat dalam aktiviti pengeluaran dan penjualan dengan objektif utama untuk mendapatkan keuntungan. |
| Organisasi Bukan Bermotifkan Untung (OBBU) | Organisasi yang ditubuhkan untuk memenuhi keperluan awam dan membantu golongan memerlukan, bukan untuk mencari keuntungan. |
| Pasaran Domestik | Penjualan produk pada peringkat pasaran dalam negara, merangkumi skala tempatan, negeri, dan kebangsaan. |
| Perkongsian | Kerjasama antara dua atau lebih individu bagi menjalankan perniagaan berdasarkan syarat yang dipersetujui bersama. |
| Perkhidmatan | Aktiviti yang memberikan faedah kepada pengguna dan tidak mempunyai bentuk fizikal secara khusus. |
| Sektor Kedua | Sektor perniagaan yang melibatkan pemprosesan bahan mentah untuk menghasilkan barang siap atau separuh siap, seperti pembuatan dan pembinaan. |
| Sektor Ketiga | Sektor perniagaan yang melibatkan aktiviti membekalkan perkhidmatan tertentu terus kepada pengguna, seperti pelancongan dan perbankan. |
| Sektor Utama | Sektor perniagaan yang meliputi aktiviti pengekstrakan sumber semula jadi dengan mengeluarkan bahan mentah dari bumi atau laut. |
| Syarikat Berhad | Entiti perniagaan yang didaftarkan di bawah Akta Syarikat 1965, terdiri daripada Syarikat Sendirian Berhad dan Syarikat Awam Berhad. |
| Usaha Sama | Suatu perkongsian strategik antara dua atau lebih syarikat yang bersetuju untuk bekerjasama dan membentuk sebuah entiti perniagaan yang baharu. |
CONTOH SOALAN KBAT
Soalan Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT)
1. Wajarkah sesebuah perniagaan milikan tunggal yang semakin berkembang menukar bentuk pemilikannya kepada syarikat sendirian berhad? Berikan justifikasi anda.
Jawapan: Ya, tindakan tersebut adalah wajar. Perniagaan milikan tunggal menanggung liabiliti tidak terhad, di mana aset peribadi pemilik terdedah jika perniagaan muflis. Dengan menukar kepada syarikat sendirian berhad, pemilik akan menikmati liabiliti terhad, iaitu kerugian hanya setakat modal yang dilaburkan. Selain itu, syarikat sendirian berhad lebih mudah untuk mendapatkan modal yang lebih besar melalui terbitan syer kepada maksimum 50 orang, yang membolehkan perniagaan berkembang dengan lebih pesat berbanding bergantung pada modal sendiri atau pinjaman peribadi.
2. Bandingkan cabaran yang dihadapi oleh perniagaan bersaiz kecil dengan perniagaan bersaiz besar.
Jawapan: Perniagaan bersaiz kecil menghadapi cabaran utama seperti masalah aliran tunai, kesukaran mendapatkan sumber kewangan, dan bebanan kerja yang ditanggung sepenuhnya oleh pemilik. Manakala, perniagaan bersaiz besar pula berhadapan dengan cabaran seperti birokrasi yang melambatkan proses membuat keputusan, komunikasi yang kurang berkesan disebabkan pelbagai hierarki, dan ketidakpastian pasaran global yang boleh membawa risiko kerugian yang lebih besar. Cabaran ini berbeza kerana struktur, sumber, dan skala operasi kedua-dua jenis perniagaan ini sangat berlainan.
3. Perniagaan francais sering dilihat sebagai jalan pintas untuk berjaya dalam perniagaan. Namun, ia juga mempunyai kelemahannya. Huraikan satu kelemahan utama perniagaan francais dari sudut pandangan francaisi.
Jawapan: Kelemahan utama bagi francaisi ialah mereka terikat dengan perjanjian francais dan sangat bergantung kepada francaisor. Francaisi perlu menjalankan perniagaan mengikut sistem dan peraturan yang telah ditetapkan, yang menyekat ruang untuk inovasi dan inisiatif sendiri bagi memajukan perniagaan. Kegagalan mematuhi peraturan ini boleh menyebabkan penamatan kontrak. Ini bermakna, francaisi kurang mempunyai kebebasan dalam membuat keputusan strategik untuk perniagaan mereka sendiri.
4. Mengapakah kerajaan Malaysia menggalakkan peralihan daripada ekonomi berasaskan Sektor Utama kepada Sektor Kedua dan Ketiga?
Jawapan: Kerajaan menggalakkan peralihan ini kerana pergantungan kepada Sektor Utama (bahan mentah) menyebabkan negara sukar untuk berkembang maju disebabkan harga komoditi yang tidak menentu di pasaran dunia. Dengan menceburi Sektor Kedua (pembuatan dan pengilangan), negara dapat mengurangkan kebergantungan kepada barang import dan meningkatkan nilai tambah kepada produk eksport. Seterusnya, penekanan kepada Sektor Ketiga (perkhidmatan) adalah selaras dengan matlamat untuk menjadi sebuah negara maju, di mana sektor perkhidmatan seperti kewangan, pelancongan, dan teknologi maklumat mampu menjana pendapatan negara yang lebih tinggi dan stabil.
5. Sebuah syarikat usaha sama antara syarikat tempatan dengan syarikat dari Jepun mungkin menghadapi konflik. Jelaskan punca konflik yang mungkin berlaku berdasarkan teks.
Jawapan: Berdasarkan teks, salah satu punca utama konflik dalam usaha sama ialah perbezaan budaya dan cara pengurusan yang berbeza. Syarikat tempatan dan syarikat Jepun mungkin mempunyai visi, misi, dan etika kerja yang berlainan. Perbezaan ini boleh membawa masalah kepada pengurusan pada masa hadapan, terutamanya dalam aspek membuat keputusan, komunikasi antara staf, dan penetapan matlamat syarikat usaha sama tersebut. Jika perbezaan ini tidak diuruskan dengan baik, ia boleh menjejaskan kerjasama dan kejayaan projek tersebut.