Nota Perniagaan Tingkatan 4 Bab 2: Trend Semasa Dalam Perniagaan
RINGKASAN
Ringkasan (Nota Perniagaan Tingkatan 4 Bab 2: Trend Semasa Dalam Perniagaan)
Bab ini menghuraikan peranan penting kerajaan Malaysia dalam mewujudkan persekitaran perniagaan yang kondusif serta menganalisis trend semasa yang mempengaruhi organisasi perniagaan. Kerajaan, melalui pelbagai peringkat pentadbiran—Pusat, Negeri, dan Pihak Berkuasa Tempatan (PBT)—bertindak menangani isu-isu ekonomi utama seperti pertumbuhan ekonomi, guna tenaga penuh, inflasi, dan deflasi.
Peranan Kerajaan:
• Kerajaan Pusat: Berfungsi dari aspek perundangan (menggubal akta seperti Akta Kontrak 1950 dan Akta Syarikat 1965), kewangan (menyediakan bantuan pembiayaan melalui agensi seperti MARA dan TEKUN Nasional), dan perkembangan aktiviti perniagaan (promosi melalui MATRADE, latihan oleh MPC, dan R&D). Kerajaan Pusat juga melaksanakan dasar fiskal dan kewangan untuk menstabilkan ekonomi.
• Kerajaan Negeri: Mempunyai kuasa ke atas tanah dan bahan galian, membolehkan pewujudan kawasan perindustrian. Kerajaan negeri juga menubuhkan Perbadanan Kemajuan Ekonomi Negeri (PKEN) untuk merancakkan aktiviti perniagaan dan menyokong Perusahaan Kecil dan Sederhana (PKS).
• Pihak Berkuasa Tempatan (PBT): Bertindak pada peringkat akar umbi, bertanggungjawab terhadap pelesenan, penyediaan infrastruktur, pusat perniagaan (pasar dan gerai), serta pengawalan kesihatan dan keselamatan di kawasan pentadbirannya.
Trend Persekitaran Perniagaan: Persekitaran perniagaan dipengaruhi oleh faktor dalaman (boleh dikawal) dan faktor luaran (di luar kawalan), yang membawa kepada tiga jenis trend:
1. Trend Meningkat: Operasi perniagaan berkembang pesat, didorong oleh faktor dalaman yang positif (pekerja bermotivasi, pengurusan cekap) dan faktor luaran yang stabil (ekonomi berkembang, politik stabil).
2. Trend Menurun: Aktiviti perniagaan merosot akibat faktor dalaman yang lemah (pengurusan tidak sesuai, pemasaran kurang berkesan) dan faktor luaran yang negatif (ekonomi lembap, bencana alam).
3. Trend Mendatar: Keadaan perniagaan yang konsisten atau malar (pasaran tepu) kerana tiada perubahan ketara pada faktor dalaman dan luaran.
Faktor-faktor Perubahan dan Analisis SWOT: Perubahan dalam persekitaran perniagaan boleh dianalisis menggunakan Analisis SWOT (Kekuatan, Kelemahan, Peluang, Ancaman).
• Faktor Dalaman (Kekuatan & Kelemahan): Meliputi gaya pengurusan, sumber manusia, pemasaran, pengeluaran, kewangan, teknologi maklumat, serta penyelidikan dan pembangunan (R&D).
• Faktor Luaran (Peluang & Ancaman): Terdiri daripada politik, ekonomi, sosiobudaya, teknologi, ekologi, dan undang-undang.
Analisis ini membantu perniagaan menggubal strategi yang efektif, seperti menggunakan kekuatan untuk merebut peluang (Strategi S-O) atau mengatasi kelemahan untuk mengelak ancaman (Strategi W-T). Perubahan ini memberi kesan langsung kepada pasaran, guna tenaga, pendapatan, pertumbuhan ekonomi, dan kerangka undang-undang perniagaan.
GLOSARI
| Istilah | Definisi |
| Analisis SWOT | Satu kaedah menganalisis persekitaran perniagaan yang melibatkan penilaian terhadap Kekuatan (Strengths), Kelemahan (Weaknesses), Peluang (Opportunities), dan Ancaman (Threats). |
| Dasar Fiskal | Tindakan perbelanjaan pihak kerajaan dan pelaksanaan cukai tertentu yang boleh mempengaruhi permintaan agregat dalam ekonomi. |
| Dasar Kewangan | Dasar yang dilaksanakan oleh bank pusat (Bank Negara Malaysia) untuk mengawal keadaan ekonomi, contohnya dengan mengubah kadar faedah. |
| Deflasi | Satu keadaan kejatuhan harga barang dan perkhidmatan secara berterusan, biasanya disebabkan oleh kejatuhan permintaan. |
| Fasa (Ekonomi) | Tahap atau peringkat perkembangan sesuatu keadaan perniagaan atau ekonomi, seperti fasa kemelesetan dan fasa melambung. |
| Guna Tenaga | Tenaga buruh yang terlibat dalam sesuatu kegiatan ekonomi untuk menghasilkan barang dan perkhidmatan. |
| Guna Tenaga Penuh | Keadaan apabila sesebuah negara mencapai kadar pengangguran kurang daripada empat peratus (4%). |
| Inflasi | Satu fenomena kenaikan harga barang dan perkhidmatan secara berterusan. |
| Isu Negara | Masalah yang dihadapi oleh sesebuah negara seperti jumlah pendapatan negara, inflasi, kemelesetan ekonomi dan kadar pertumbuhan ekonomi. |
| Isu Serantau | Isu yang melibatkan hubungan antara Malaysia dengan negara jiran seperti Singapura, Indonesia, Thailand dan Brunei. |
| Isu Tempatan | Isu yang berkaitan dengan perniagaan di kawasan setempat seperti hubungan dengan komuniti dan pengguna tempatan. |
| Pasaran Tepu | Pasaran yang mengalami jumlah jualan yang statik atau tidak berkembang. |
| Paten | Satu hak eksklusif yang dianugerahkan oleh pihak kerajaan untuk suatu reka cipta baharu (produk atau proses) yang memberikan perlindungan selama 20 tahun. |
| Pelepasan Cukai | Insentif yang diberikan oleh kerajaan dalam bentuk pengurangan atau pengecualian cukai untuk menggalakkan aktiviti perniagaan tertentu. Contohnya Taraf Perintis. |
| Pengangguran Bermusim | Pengangguran yang berlaku apabila seseorang pekerja bekerja dalam jangka masa pendek pada setiap tahun dan terpaksa mencari pekerjaan lain selepas tamat tempoh. |
| Pengangguran Kitaran | Pengangguran yang berlaku disebabkan oleh keadaan ekonomi yang meleset, menyebabkan perniagaan terpaksa mengurangkan bilangan pekerja. |
| Pengangguran Struktur | Pengangguran yang berlaku ekoran perubahan dalam industri secara keseluruhan yang tidak lagi memerlukan kemahiran pekerja sedia ada. |
| Pengangguran Teknologi | Pengangguran yang berlaku apabila penggunaan teknologi seperti mesin dan robot menggantikan tenaga kerja manusia. |
| Trend | Arah aliran perkembangan sesuatu kejadian atau perniagaan. Boleh jadi trend meningkat, menurun, atau mendatar. |
CONTOH SOALAN KBAT
Soalan Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT)
1. Soalan: Sebuah syarikat pengeluar perabot tempatan sedang mengalami trend perniagaan menurun disebabkan oleh lambakan perabot import yang lebih murah dan perubahan cita rasa pengguna yang kini lebih menggemari reka bentuk moden. Dengan menggunakan Analisis SWOT, jelaskan bagaimana syarikat ini boleh merangka strategi Kekuatan-Ancaman (S-T) dan Kelemahan-Peluang (W-O) untuk terus berdaya saing.
Jawapan:
◦ Strategi Kekuatan-Ancaman (S-T): Syarikat boleh menggunakan kekuatannya (contoh: kualiti kayu tempatan yang tinggi, kemahiran tukang yang berpengalaman) untuk menghadapi ancaman (lambakan barang import). Strateginya ialah dengan mempromosikan produknya sebagai perabot premium buatan tangan yang eksklusif dan tahan lama, berbanding perabot import yang mungkin berkualiti rendah. Ini mewujudkan nilai unik yang tidak boleh ditandingi oleh pesaing.
◦ Strategi Kelemahan-Peluang (W-O): Syarikat perlu menangani kelemahannya (contoh: reka bentuk yang lapuk) dengan merebut peluang (perubahan cita rasa pengguna kepada reka bentuk moden). Strateginya ialah dengan melabur dalam aktiviti Penyelidikan dan Pembangunan (R&D) untuk mencipta reka bentuk perabot baharu yang moden tetapi masih mengekalkan elemen tradisional atau menggunakan sumber tempatan. Syarikat juga boleh bekerjasama dengan pereka dalaman muda untuk menghasilkan koleksi baharu yang segar dan menarik.
2. Soalan: Kerajaan telah memperkenalkan pelbagai pelepasan cukai seperti Taraf Perintis dan Elaun Cukai Pelaburan. Nilaikan bagaimana insentif fiskal seperti ini dapat membantu kerajaan mencapai matlamat guna tenaga penuh dan pertumbuhan ekonomi negara.
Jawapan: Pelepasan cukai ini dapat merangsang pertumbuhan ekonomi dan guna tenaga penuh dengan cara berikut:
◦ Menggalakkan Pelaburan: Syarikat, terutamanya dalam industri teknologi tinggi atau yang menyertai promosi kerajaan, akan lebih terdorong untuk melabur dan mengembangkan operasi mereka kerana keuntungan mereka tidak dikenakan cukai untuk tempoh tertentu (Taraf Perintis). Pelaburan ini akan meningkatkan Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) dan memacu pertumbuhan ekonomi.
◦ Mencipta Peluang Pekerjaan: Apabila syarikat-syarikat ini berkembang atau syarikat baharu ditubuhkan untuk memanfaatkan insentif ini, mereka akan memerlukan lebih ramai pekerja. Ini secara langsung akan mewujudkan peluang pekerjaan baharu, mengurangkan kadar pengangguran, dan membantu negara mencapai tahap guna tenaga penuh (kadar pengangguran di bawah 4%).
3. Soalan: Deflasi, atau kejatuhan harga secara berterusan, sering dilihat sebagai satu masalah ekonomi. Namun, adakah deflasi mempunyai sebarang kebaikan kepada mana-mana pihak? Bincangkan hujah anda berdasarkan kesan deflasi yang dinyatakan dalam teks. Jawapan: Walaupun teks sumber lebih menumpukan kepada kesan negatif deflasi seperti membantutkan perniagaan dan menyebabkan pengangguran, secara teorinya deflasi boleh memberi sedikit kebaikan jangka pendek kepada pengguna. Apabila harga barang dan perkhidmatan jatuh, kuasa beli pengguna yang masih mempunyai pendapatan yang stabil akan meningkat. Mereka boleh membeli lebih banyak barangan dengan jumlah wang yang sama. Walau bagaimanapun, kebaikan ini adalah sementara kerana kesan jangka panjang deflasi adalah sangat negatif. Seperti yang dinyatakan dalam teks, ia menyebabkan perniagaan terjejas, pekerja diberhentikan, dan akhirnya kuasa beli penduduk secara keseluruhan akan menurun, yang akan membatalkan sebarang kebaikan awal.
4. Soalan: Bayangkan anda seorang pengurus di sebuah syarikat yang menghadapi pengangguran teknologi, di mana sebahagian besar pekerja anda akan digantikan dengan sistem automasi. Berdasarkan maklumat dalam bab ini, cadangkan dua langkah proaktif yang boleh diambil oleh syarikat anda untuk menguruskan sumber manusia yang terjejas.
Jawapan: Berdasarkan teks, syarikat boleh mengambil langkah proaktif berikut:
1. Latihan dan Pembangunan Semula (Reskilling): Daripada memberhentikan pekerja, syarikat boleh melabur dalam program latihan dan pembangunan untuk meningkatkan kemahiran pekerja sedia ada. Mereka boleh dilatih untuk mengendalikan, menyelenggara, atau menguruskan sistem teknologi baharu tersebut. Ini selari dengan peranan agensi seperti Perbadanan Produktiviti Malaysia (MPC) yang menekankan pembangunan sumber tenaga manusia.
2. Penempatan Semula Dalaman: Pekerja yang terjejas oleh automasi boleh dipindahkan ke bahagian lain dalam syarikat yang masih memerlukan tenaga manusia, seperti perkhidmatan pelanggan, pemasaran, atau penyelidikan dan pembangunan (R&D) produk baharu. Ini dapat mengekalkan pekerja yang setia dan memahami budaya organisasi, seperti yang dihuraikan dalam kelebihan sumber manusia dalaman.
5. Soalan: Kerajaan Pusat, Negeri dan PBT masing-masing mempunyai peranan tersendiri. Jelaskan bagaimana kerjasama antara ketiga-tiga peringkat kerajaan ini penting untuk menjayakan sebuah projek pelaburan berskala besar, contohnya pembinaan sebuah kilang teknologi tinggi di sesebuah negeri.
Jawapan: Kerjasama antara ketiga-tiga peringkat kerajaan adalah kritikal:
1. Kerajaan Pusat: Akan menyediakan kerangka dasar dan insentif. Contohnya, melalui MITI, ia boleh memberikan pelepasan cukai seperti Taraf Perintis kepada pelabur. Kerajaan Pusat juga akan menggubal undang-undang berkaitan pelaburan dan memastikan kestabilan ekonomi makro melalui dasar fiskal dan kewangan.
2. Kerajaan Negeri: Akan memainkan peranan dalam menyediakan lokasi yang sesuai. Memandangkan kuasa ke atas tanah adalah di bawah kerajaan negeri, ia akan meluluskan penggunaan tanah untuk tapak kilang dan mewujudkan kawasan perindustrian yang lengkap. Kerajaan negeri, melalui PKEN, juga boleh membantu membangunkan ekosistem PKS tempatan sebagai vendor kepada kilang tersebut.
3. Pihak Berkuasa Tempatan (PBT): Akan bertanggungjawab di peringkat pelaksanaan. PBT akan mengeluarkan lesen perniagaan, meluluskan pelan bangunan, memastikan infrastruktur asas seperti jalan raya, bekalan air, dan sistem perparitan disediakan dengan baik, serta mengawal selia aspek keselamatan dan kesihatan awam di sekitar kawasan kilang. Tanpa kerjasama bersepadu ini, projek tersebut tidak dapat berjalan lancar.