Nota Prinsip Perakaunan Tingkatan 4 Bab 6: Imbangan Duga
RINGKASAN
Ringkasan Mudah (Nota Prinsip Perakaunan Tingkatan 4 Bab 6: Imbangan Duga)
Panduan ini merangkumi dua topik utama dalam perakaunan: Imbangan Duga dan Inventori. Kedua-dua konsep ini adalah asas dalam memastikan ketepatan rekod kewangan dan penyediaan penyata kewangan yang betul.
1. Apakah maksud Imbangan Duga?
Imbangan Duga adalah satu senarai baki debit dan baki kredit yang diambil daripada semua akaun-akaun dalam lejar pada satu tarikh tertentu. Ia disediakan untuk menyemak ketepatan Sistem Catatan Bergu. Jika jumlah bahagian debit tidak sama dengan jumlah bahagian kredit, ini bermakna kesilapan telah berlaku.
Fungsi Utama Imbangan Duga:
• Menyemak Ketepatan: Memastikan ketepatan catatan bergu, ketepatan pengeposan dari Buku Catatan Pertama ke lejar, dan ketepatan proses pemindahan baki.
• Memudahkan Penyediaan Penyata Kewangan: Ia menjadi asas untuk menyediakan Akaun Perdagangan dan Untung Rugi serta Penyata Kedudukan Kewangan.
Format Penyediaan: Imbangan Duga boleh disediakan dalam dua format utama:
1. Bentuk ‘T’: Akaun berbaki debit disenaraikan di sebelah kiri dan akaun berbaki kredit di sebelah kanan.
2. Bentuk Lajur: Semua akaun disenaraikan dalam satu lajur, dengan amaun debit dan kredit direkodkan dalam lajur berasingan.
Kesilapan dalam Imbangan Duga: Kadangkala, Imbangan Duga boleh seimbang walaupun terdapat kesilapan. Kesilapan ini dikenali sebagai Kesilapan Tidak Ketara. Jenis-jenisnya ialah:
• Kesilapan Ketinggalan Satu Urus Niaga: Satu urus niaga langsung tidak direkodkan di mana-mana buku perakaunan.
• Kesilapan Terbalik atau Songsang: Akaun yang sepatutnya didebitkan telah dikreditkan, dan sebaliknya.
• Kesilapan Komisen: Urus niaga direkodkan dalam akaun yang salah tetapi dalam kelas akaun yang sama (cth., merekod jualan kepada Rosidah dalam Akaun Rasyidah).
• Kesilapan Prinsip: Urus niaga direkodkan dalam akaun yang salah dan melanggar prinsip perakaunan (cth., membaiki kenderaan direkod sebagai Akaun Kenderaan dan bukannya Akaun Belanja Membaiki Kenderaan).
• Kesilapan Saling Mengimbangi: Terdapat kesilapan di kedua-dua belah debit dan kredit dengan amaun yang sama, yang saling membatalkan antara satu sama lain.
• Kesilapan Amaun: Amaun urus niaga yang direkodkan di kedua-dua belah debit dan kredit adalah salah, tetapi dengan angka yang sama.
2. Apakah fungsi Inventori?
Inventori merujuk kepada barang niaga yang dimiliki oleh sesebuah perniagaan untuk tujuan dijual semula. Ia merupakan Aset Semasa.
Sistem Pengurusan Inventori: Terdapat dua sistem utama:
1. Sistem Inventori Berkala:
◦ Perniagaan tidak menyimpan rekod inventori keluar dan masuk secara berterusan.
◦ Pengiraan inventori dijalankan secara manual pada akhir suatu tempoh perakaunan.
◦ Biasanya digunakan oleh perniagaan berskala kecil dan sederhana seperti kedai runcit.
2. Sistem Inventori Berterusan:
◦ Perniagaan dapat mengesan pergerakan keluar dan masuk bagi setiap inventori secara berterusan.
◦ Rekod inventori mempamerkan kuantiti, kos seunit, jumlah kos belian dan kos jualan inventori serta baki akhir.
◦ Biasanya digunakan oleh pasar raya besar seperti TESCO, AEON, dan MYDIN.
Penilaian Inventori Akhir: Inventori akhir akan dinilai mengikut nilai yang terendah antara harga kos dengan harga pasaran. Tujuannya adalah untuk mengira kos jualan dan untung kasar dengan tepat.
Hubungan Imbangan Duga dan Inventori Akhir:
• Nilai inventori akhir tidak diletakkan dalam Imbangan Duga.
• Inventori akhir direkodkan dalam Jurnal Am dan Lejar pada akhir tempoh perakaunan.
• Kesan inventori akhir terhadap kos jualan dan untung kasar adalah seperti berikut:
◦ Inventori Akhir Tinggi: Kos Jualan menjadi rendah, Untung Kasar menjadi tinggi.
◦ Inventori Akhir Rendah: Kos Jualan menjadi tinggi, Untung Kasar menjadi rendah.
GLOSARI
| Istilah | Definisi |
| Aset Semasa | Aset yang boleh ditukarkan kepada tunai atau digunakan dalam tempoh satu tahun perakaunan. Inventori adalah contoh Aset Semasa. |
| Baki debit | Jumlah amaun di sebelah debit sesuatu akaun melebihi jumlah di sebelah kredit. Biasanya untuk aset, belanja, dan ambilan. |
| Baki kredit | Jumlah amaun di sebelah kredit sesuatu akaun melebihi jumlah di sebelah debit. Biasanya untuk liabiliti, ekuiti pemilik, dan hasil. |
| Catatan Bergu | Sistem perakaunan di mana setiap urus niaga direkodkan dengan sekurang-kurangnya satu catatan debit dan satu catatan kredit. |
| Imbangan Duga | Satu senarai baki debit dan baki kredit yang diambil daripada akaun-akaun lejar pada satu tarikh tertentu untuk menyemak ketepatan aritmetik. |
| Inventori | Barang niaga yang dimiliki oleh sesebuah perniagaan untuk tujuan dijual semula. |
| Inventori Akhir | Nilai inventori yang masih ada dalam simpanan pada akhir tempoh perakaunan. |
| Jurnal Am | Buku catatan pertama yang digunakan untuk merekodkan semua urus niaga yang tidak boleh direkodkan dalam jurnal khas lain, seperti pelarasan inventori akhir. |
| Kesilapan Komisen | Kesilapan merekod urus niaga dalam akaun yang salah tetapi dalam kelas akaun yang betul. |
| Kesilapan Ketinggalan Satu Urus Niaga | Kesilapan di mana satu urus niaga langsung tidak direkodkan dalam mana-mana buku perakaunan. |
| Kesilapan Prinsip | Kesilapan merekod urus niaga yang melanggar prinsip asas perakaunan, seperti merekod belanja sebagai aset. |
| Kesilapan Saling Mengimbangi | Dua atau lebih kesilapan yang berbeza tetapi saling membatalkan antara satu sama lain, menyebabkan Imbangan Duga tetap seimbang. |
| Kesilapan Tidak Ketara | Kesilapan dalam rekod perakaunan yang tidak dapat dikesan melalui Imbangan Duga kerana jumlah debit dan kredit masih seimbang. |
| Kos Jualan | Kos langsung yang terlibat dalam pengeluaran barang yang dijual oleh syarikat. Dihitung sebagai (Inventori Awal + Belian Bersih – Inventori Akhir). |
| Lejar | Buku akaun utama yang mengandungi semua akaun individu (aset, liabiliti, ekuiti, hasil, belanja). |
| Penyata Kewangan | Laporan formal aktiviti kewangan sesebuah entiti. Termasuk Akaun Perdagangan dan Untung Rugi, dan Penyata Kedudukan Kewangan. |
| Perkilangan | Proses penggunaan alatan dan medium untuk menukar bahan mentah menjadi barangan siap. |
| Sistem Inventori Berkala | Sistem di mana inventori tidak direkod secara berterusan; pengiraan fizikal dilakukan pada akhir tempoh untuk menentukan inventori akhir. |
| Sistem Inventori Berterusan | Sistem yang menjejaki inventori secara berterusan, merekod setiap item yang masuk dan keluar untuk sentiasa mengemas kini baki inventori. |
| Tempoh Perakaunan | Tempoh perniagaan bagi jangka masa tertentu, biasanya satu tahun. |
| Untung Kasar | Keuntungan yang diperoleh daripada aktiviti utama perniagaan. Dihitung sebagai (Jualan Bersih – Kos Jualan). |